دستگاه دیاگ (تشخیصی) یکی از مهم‌ترین لوازم و تجهیزات تعمیرگاهی خودرو است. این دستگاه به تعمیرکاران کمک می‌کند تا عیوب و مشکلات مختلف خودرو را به طور دقیق و سریع شناسایی کنند. در این مطلب از پیروزان صنعت، به بررسی جامع همه چیز درباره دستگاه دیاگ خودرو می‌پردازیم.
دیاگ چیست؟
دیاگ مخفف “تشخیص” است و به دستگاهی اطلاق می‌شود که به کامپیوتر خودرو متصل می‌شود و اطلاعات مختلفی را از جمله کدهای خطا، پارامترهای موتور و سنسورها را خوانده و نمایش می‌دهد. این اطلاعات به تعمیرکاران کمک می‌کند تا علت اصلی مشکل خودرو را پیدا کرده و برای رفع آن اقدام کنند.
انواع روش های دیاگ خودرو
به طور کلی، سه روش اصلی برای دیاگ خودرو وجود دارد:
1. دیاگ از طریق پورت OBD-II
- این متداول‌ترین روش دیاگ خودرو است.
- در این روش، از رابط یا کابل مخصوصی برای اتصال دستگاه دیاگ به پورت OBD-II خودرو استفاده می‌شود.
- پورت OBD-II در اکثر خودروهای تولید شده بعد از سال 1996 وجود دارد.
- دیاگ از طریق پورت OBD-II اطلاعات مختلفی از جمله کدهای خطا، پارامترهای موتور و سنسورها را از کامپیوتر خودرو خوانده و نمایش می‌دهد.
مزایای دیاگ از طریق پورت OBD-II:
- آسان و سریع است.
- به ابزار یا تجهیزات خاصی نیاز ندارد.
- برای اکثر خودروها قابل استفاده است.
معایب دیاگ از طریق پورت OBD-II:
- اطلاعات محدودی را ارائه می‌دهد.
- برای عیب‌یابی برخی از مشکلات پیچیده ممکن است کافی نباشد.
2. دیاگ از طریق پین های مخصوص
- این روش در برخی از خودروهای قدیمی‌تر که پورت OBD-II ندارند استفاده می‌شود.
- در این روش، از پین های مخصوصی برای اتصال دستگاه دیاگ به کامپیوتر خودرو استفاده می‌شود.
- محل قرارگیری پین های مخصوص در هر خودرو متفاوت است و برای پیدا کردن آنها باید به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کرد.
- دیاگ از طریق پین های مخصوص اطلاعات مشابهی با دیاگ از طریق پورت OBD-II را ارائه می‌دهد.
مزایای دیاگ از طریق پین های مخصوص:
- برای خودروهای قدیمی که پورت OBD-II ندارند قابل استفاده است.
معایب دیاگ از طریق پین های مخصوص:
- پیچیده‌تر از دیاگ از طریق پورت OBD-II است.
- به ابزار یا تجهیزات خاصی نیاز دارد.
- فقط برای برخی از خودروهای قدیمی قابل استفاده است.
3. دیاگ از طریق CAN Bus
- این روش در برخی از خودروهای جدیدتر که از شبکه CAN Bus استفاده می‌کنند استفاده می‌شود.
- CAN Bus یک شبکه ارتباطی است که توسط کامپیوترها و ماژول‌های مختلف خودرو برای تبادل اطلاعات استفاده می‌شود.
- دیاگ از طریق CAN Bus اطلاعات دقیق‌تر و کامل‌تری را نسبت به دو روش دیگر ارائه می‌دهد.
- برای انجام دیاگ از طریق CAN Bus به دستگاه دیاگ تخصصی و رابط مخصوص نیاز است.
مزایای دیاگ از طریق CAN Bus:
- اطلاعات دقیق‌تر و کامل‌تری را ارائه می‌دهد.
- برای عیب‌یابی برخی از مشکلات پیچیده که با دو روش دیگر قابل تشخیص نیستند، مناسب است.
معایب دیاگ از طریق CAN Bus:
- پیچیده‌ترین روش دیاگ است.
- به دستگاه دیاگ تخصصی و رابط مخصوص نیاز دارد.
- فقط برای برخی از خودروهای جدیدتر قابل استفاده است.
اجزای اصلی دستگاه دیاگ
یک دستگاه دیاگ معمولا از اجزای زیر تشکیل شده است:
- رابط : رابط دیاگ، دستگاه را به کامپیوتر خودرو متصل می‌کند. رابط‌ها می‌توانند به صورت USB، بلوتوث یا Wi-Fi باشند.
- نرم‌افزار : نرم‌افزار دیاگ، اطلاعات دریافتی از کامپیوتر خودرو را پردازش و نمایش می‌دهد. نرم‌افزارهای دیاگ در انواع مختلفی با کارایی‌ها و ویژگی‌های متفاوت موجود هستند.
- نمایشگر : نمایشگر دیاگ، اطلاعات را به صورت خوانا به تعمیرکار نشان می‌دهد. نمایشگرها می‌توانند به صورت LCD، LED یا لمسی باشند.
کاربردهای دستگاه دیاگ
دستگاه دیاگ کاربردهای بسیار زیادی در تعمیر و نگهداری خودرو دارد. از جمله مهم‌ترین کاربردهای این دستگاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خواندن کدهای خطا : کدهای خطا، پیام‌هایی هستند که توسط کامپیوتر خودرو تولید می‌شوند و نشان‌دهنده وجود مشکل در یکی از اجزای خودرو هستند. دیاگ می‌تواند کدهای خطا را خوانده و به تعمیرکار در تشخیص علت مشکل کمک کند.
- پارامترهای موتور : پارامترهای موتور، اطلاعاتی در مورد عملکرد موتور خودرو هستند مانند دور موتور، دمای مایع خنک‌کننده و فشار هوا. دیاگ می‌تواند پارامترهای موتور را به صورت زنده نمایش دهد و به تعمیرکار در عیب‌یابی و تنظیم موتور کمک کند.
- آزمایش سنسورها : سنسورها، قطعاتی هستند که اطلاعات مختلفی را از جمله دمای هوا، فشار روغن و موقعیت دریچه گاز به کامپیوتر خودرو ارسال می‌کنند. دیاگ می‌تواند سنسورها را آزمایش کرده و از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل کند.
- ریست کردن چراغ چک موتور : چراغ چک موتور، نشان‌دهنده وجود مشکل در خودرو است. دیاگ می‌تواند چراغ چک موتور را ریست کند، اما این کار فقط به طور موقت مشکل را پنهان می‌کند و برای رفع دائمی مشکل باید عیب‌یابی و تعمیر انجام شود.
- برنامه‌ریزی ایسیو : ایسیو، واحد کنترل الکترونیکی موتور است که وظیفه کنترل عملکرد موتور را بر عهده دارد. دیاگ‌های تخصصی می‌توانند ایسیو را برنامه‌ریزی کرده و تنظیمات موتور را مطابق با نیازهای خاص خودرو تغییر دهند.
- آپدیت نرم‌افزاری : نرم‌افزار ایسیو به مرور زمان ممکن است نیاز به آپدیت داشته باشد. دیاگ‌های تخصصی می‌توانند نرم‌افزار ایسیو را آپدیت کرده و عملکرد موتور را بهینه کنند.
قیمت بهترین دستگاه دیاگ خودرو
تعیین بهترین دستگاه دیاگ و قیمت آن به نیازها و بودجه شما بستگی دارد. در بازار، دیاگ‌های مختلفی با کارایی‌ها و قیمت‌های متفاوت وجود دارد.
عوامل موثر بر قیمت دستگاه دیاگ:
- نوع دیاگ : دیاگ‌های تخصصی به دلیل کارایی‌های پیشرفته‌تر، قیمت بالاتری نسبت به دیاگ‌های عمومی دارند.
- برند : برندهای معتبر و شناخته‌شده معمولا دیاگ‌های باکیفیت‌تر و گران‌تری را ارائه می‌دهند.
- قابلیت‌ها : هرچه قابلیت‌های دیاگ بیشتر باشد، قیمت آن نیز بالاتر خواهد بود. به عنوان مثال، دیاگ‌هایی که امکان برنامه‌ریزی ایسیو یا آپدیت نرم‌افزاری را دارند، معمولا گران‌تر هستند.
- گارانتی و خدمات پس از فروش : دیاگ‌هایی که دارای گارانتی و خدمات پس از فروش معتبر هستند، معمولا قیمت بالاتری دارند.
هزینه دیاگ خودرو
هزینه دیاگ خودرو به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- نوع خودرو : به طور کلی، دیاگ زدن خودروهای خارجی به دلیل پیچیدگی بیشتر سیستم‌های آنها، گران‌تر از دیاگ زدن خودروهای داخلی است.
- مدل خودرو : مدل‌های جدیدتر خودرو معمولا به دیاگ‌های تخصصی‌تر و گران‌تر نیاز دارند.
- منطقه جغرافیایی : هزینه دیاگ در شهرهای بزرگ معمولا بیشتر از شهرهای کوچک است.
- تعمیرگاه : تعمیرگاه‌های مختلف ممکن است قیمت‌های متفاوتی برای دیاگ زدن خودرو ارائه دهند.
