در این مقاله ابتدا توضیح می‌دهیم که بالانس چرخ چیست، سپس به بیان مزایای بالانس کردن چرخ می‌پردازیم، پس از آن انواع دستگاه‌های بالانس چرخ و قطعات تشکیل دهنده و نحوه‌ی استفاده از آن ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم و در نهایت نکات ایمنی که هنگام استفاده از دستگاه باید رعایت شود را بیان میکنیم.
بالانس چرخ
دستگاه بالانس چرخ (بالانس تایر) توزیع ناهموار وزن در چرخ‌ها را اصلاح می‌کند. در اصل، چرخ‌ها و لاستیک‌ها هرگز دقیقاً وزن یکسانی ندارند. سوراخ میل سوپاپ چرخ معمولاً مقدار کمی از وزن را از یک طرف چرخ کم می‌کند اما لاستیک‌ها همچنان دارای عدم تعادل وزن اندکی هستند؛ چه از نقطه اتصال کلاهک‌ها یا صرفاً به دلیل انحراف جزئی در شکل چرخ.
در سرعت‌های بالا، یک عدم تعادل کوچک در وزن می‌تواند به راحتی به یک عدم تعادل بزرگ در نیروی گریز از مرکز تبدیل شود، که باعث می‌شود مجموعه چرخ/لاستیک درست نچرخد. چرخ‌های نامتعادل می‌تواند منجر به لرزش، سایش بیش از حد لاستیک، آسیب به سیستم تعلیق و سایر مشکلات شود. هر بار که یک چرخ برای اولین بار با لاستیک جدید روی محور سوار می‌شود، باید بالانس شود.
مزایای بالانس کردن چرخ خودرو
- افزایش طول عمر لاستیک و رینگ
- رانندگی نرم و عدم لرزیدن خودرو
- حفاظت از مجموعه جلوبندی خودرو
- عملکرد بهتر سیستم فرمان خودرو
- عدم لاستیک سایی
- کنترل بهتر خودرو به خصوص در جاده‌ها و سفر
” برای خرید تجهیزات آپاراتی و پنچرگیری کلیک کنید “
چرخ‌ها چند وقت یکبار باید بالانس شوند؟
در طول استفاده معمولی، هر شش ماه یکبار یا هر 8000 تا 9000 کیلومتر، چرخ‌ها را بالانس کنید. همچنین زمانی که لاستیک‌ها تعویض می‌شوند باید بالانس شوند.
علائمی که نشان می‌دهد چرخ‌های شما نیاز به بالانس کردن دارند :
سایش ناهموار لاستیک و لرزش در فرمان، تخته کف یا صندلی شما می‌تواند نشان دهد که زمان بالانس لاستیک فرا رسیده است. اگر لرزش در فرمان باشد، احتمالاً چرخ‌های جلوی شما و اگر در صندلی‌ها باشد، چرخ‌های عقب شما نیاز به بالانس دارند.
دستگاه بالانس چرخ
دستگاه بالانس چرخ یکی از دستگاه‌های مهم برای یک اتو سرویس و خدمات تعویض رینگ و لاستیک می‌باشد که در اصطلاح عامیانه به آن دستگاه بالانس کامپیوتری، بالانس تلویزیونی، بالانس چرخ دیجیتال، بالانس روکار، بالانس درجا، بالانس نیمه سنگین، بالانس اتوماتیک، بالانس لیزری، بالانس گلگیردار و…گفته می‌گویند.
این دستگاه وظیفه بالانس کردن و تراز کردن چرخ خودروها و بهبود عملکرد رینگ و لاستیک را دارد.
انواع دستگاه بالانس چرخ
عموما 2 روش براي بالانس کردن چرخ وجود دارد:
- بالانس استاتیک: در این روش چرخ از وسیله نقلیه جداشده و روي محور افقی دستگاه بالانس قرار می‌گیرد.
- بالانس داینامیک: در این روش چرخ با وجود اینکه روی وسیله نقلیه قراردارد توسط دستگاه‌های قابل حمل‌ونقل مناسب بالانس می‌گردد.
اجزای دستگاه بالانس چرخ
- برد الکترونیکی هوشمند
- الکتروموتور
- صفحه نمایش که بصورت دیجیتال یا بصورت LED یا تلویزیون می‌باشد
- صفحه کلید جهت وارد کردن پارامترها
- صفحه رویی مخصوص سرب یا جا سربی
- کونیک‌های مختلف برای سایزهای متفاوت رینگ و لاستیک
- محور دستگاه یا شافت
- خط کش داخلی و خط کش پرگاری
- گیره نگهدارنده لاستیک یا پاپیونی بالانس
- گلگیر یا محفظه نگهدارنده چرخ (در مدل های گلگیر دار)
- کلید خاموش و روشن دستگاه
- جک پنوماتیک قدرتمند (در مدل های خودرو سنگین)
دستگاه بالانس چرخ چگونه کار می‌کند؟
1. ابتدای کار دستگاه بالانس خود را به برق شهری (220 ولت) زده و دکمه روشن آن را فشار دهید.
2. رینگ لاستیک را روی شفت یا همان محور دستگاه بالانس چرخ خودرو قرار داده و به نسبت به اندازه رینگ و لاستیک خود، سایز کونیک را انتخاب کنید و در داخل حلقه رینگ قرار داده و سپس اهرم نگهدارنده یا پاپیونی دستگاه بالانس را روی آن قرار داده تا قفل شود.
در دستگاه بالانس چرخ ۳ پارامتر می‌بینید که با حروف انگلیسی OPT-C-F مشخص شده است.
- پارامتر F (پارامتر فاصله چرخ تا خروجی محور دستگاه بالانس) اولین پارامتری است که باید تنظیم کنیم. برای مشخص کردن این پارامتر باید خط کش درونی دستگاه را به لبه فلزی رینگ یا بیرونی‌ترین قسمت رینگ یعنی جایی که لاستیک دور آن می‌افتد قرار داده تا به ما عدد مورد نظر را نشان دهد. حال این عدد را با کلیدهای + و – در قسمت پارامتر F در قسمت نمایشگر OUTSIDE تنظیم میکنیم.
- پارامتر C (پارامتر قطر دهانه رینگ) دومین پارمتری که در دستگاه بالانس چرخ باید تنظیم کنیم. برای مشخص کردن این پارامتر، پارامتر f که باید توسط خط‌کش پرگاری دستگاه اندازه‌گیری دستگاه اندازه قطر لبه های داخلی رینگ جایی که زیر محل اتصال رینگ به لاستیک می باشد را اندازه گیری کرده تا به ما آن عدد مورد نیاز را نمایش بدهد .حال این عدد را با کلیدهای +و- در قسمت پارامتر C در قسمت نمایشگر OUTSIDE تنظیم می کنیم.
- پارامتر OPT (پارامتر اندازه سایز رینگ خودرو) پارامتر آخری است که تنظیم می کنیم. این پارامتر با توجه به سایز رینگ و عدد مورد نظر را با کلید های + و – در قسمت پارامتر OPT در قسمت نمایشگر OUTSIDE تنظیم میکنیم.
3. پس از تنظیم کردن پارامترOPT کلید شروع دستگاه بالانس را فشار دهید تا دستگاه، چرخش رینگ و لاستیک را شروع کند و دو عدد در قسمت INSIDE (سمت داخلی رینگ) و قسمت OUTSIDE (سمت خارجی رینگ) نشان دهد.
سپس لاستیک و محور را چرخانده تا خط زیر یکی از قسمتهای OUTSIDE تماما روشن میکنیم تا به ما آن عدد مورد نظر را به گرم نشان دهد. حالا دو نمایشگرINSIDE و OUTSIDE به ما دو عدد را نشان می دهد. سپس لاستیک و محور را میچرخانیم تا خط زیر یکی از قسمتهای INSIDE و OUTSIDE تماما روشن گردد تا به ما عدد مورد نظر را به گرم نشان دهد.
عدد مورد نظر ما که نمایش داده شد روی بالاترین نقطه رینگ یا به اصطلاح راس ساعت 12 اگر قسمت OUTSIDE باشد قسمت بیرونی رینگ و اگر قسمت INSIDE باشد قسمت داخلی رینگ، سرب مورد نظر را می زنیم . سپس دوباره لاستیک و محور را چرخانده تا خط زیر قسمت دیگر تماما روشن گردد سپس مجدا روی بالاترین نقطه رینگ یا به اصطلاح در راس 12 اگر قسمت OUTSIDE باشد، به سمت بیرونی رینگ و اگر قسمت INSIDE باشد به قسمت داخلی رینگ، سرب مورد نظر را می زنیم.
حال پس از زدن سرب دکمه استارت دستگاه را زده تا دو طرف عدد صفر را به ما نشان دهد و بالانس چرخ کامل گردد. توجه داشته باشید که برخی اوقات عدد صفر نشان داده نمی شود و یا یک سمت عدد صفر است که در این صورت با عددی که داده لاستیک را می چرخانیم تا جایی که سرب زده ایم چراغها یا همان خط زیر روشن شود سپس کمی سرب را جابجا میکنیم یا اینکه سرب جدید زده تا عدد دو طرف صفر شود.
نکات ایمنی کار با دستگاه بالانس چرخ
- در صورت امکان از ترانس صنعتی در کنار کنتور برق استفاده کنید تا نوسانات برق منطقه‌ای به دستگاه شما آسیب نزند.
- از پرتاب چکش بالانس و یا اشیا سنگین روی محل جا سربی خودداری شود زیرا باعث شکستگی جا سربی یا آسیب قسمت صفحه نمایش دستگاه می‌گردد.
- هنگام جابجایی دستگاه، از قسمت زیرین آن استفاده کنید و از محور دستگاه جهت جابجایی استفاده نشود زیرا جابجا شدن محور باعث خرابی دستگاه و به اصطلاح نابالانسی می‌گردد.
- محل قرارگرفتن دستگاه بالانس جرخ باید هم‌سطح و تراز باشد.
کلام آخر
بالانس چرخ برای افزایش طول عمر لاستیک و کنترل بهتر خودرو با استفاده از دستگاه‌های بالانس استاتیک و دینامیک انجام می‌شود که از لرزش، سایش بیش از حد لاستیک، آسیب به سیستم تعلیق و سایر مشکلات جلوگیری می‌کند. برای اطلاع از قیمت لوازم تعمیرگاهی و نحوه‌ی استفاده از دستگاه بالانس خودرو با کارشناسان فروش پیروزان صنعت تماس بگیرید.
